احراز صلاحیت‌، عرصه اثبات حرف‌ها و شعارها

موضوع بررسی صلاحیت داوطلبان کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری تا آنجا بین اهالی سیاست محل بحث و بررسی بوده است که به‌دنبال آن، فضای رسانه‌های داخلی و البته خارجی نیز به‌سوی بررسی آن چرخش کرده است.

به‌راستی اگر همه داوطلبان، همانگونه که مدعی هستند، قانون را در سرلوحه کار خود قرار داده و اصلاً برا ا جرای قانون است که می‌خواهند در مقام نامزدی ریاست‌جمهوری قرار بگیرند، چرا و به‌کدام دلیل منطقی باید موضع احراز صلاحیت (و یا به بیان دیگر، رد صلاحیت) خود را مبدل به مهمترین دغدغه طرفداران‌شان کنند؟

گردنه احراز صلاحیت و آزمون ولایت‌مداری

موضوع بررسی صلاحیت در شورای نگهبان، علاوه برآنکه مانند یک صافی عمل کرده و موجبات صیانت از موجودیت نظام را فراهم می‌آورد، به‌مثابه آزمون ولایتمداری برای تمامی افراد شرکت‌کننده عمل خواهد کرد.

کاندیداهای احتمالی که از ماه‌ها و گاه سال‌های قبل اقدام به مقدمه‌چینی، آماده‌سازی امکانات، بسیج منابع‌مالی، انجام مذاکرات سیاسی با شخصیت‌ها و گروه‌ها و نیز تبلیغات غیرمستقیم رسانه‌ای کرده و طبیعتاً جهت ماندن در صحنه رقابت، علاوه بر دلایل شخصی، انگیزه‌های گروهی و جناحی دارند، به‌هنگام انتشار خبرهای مرتبط با تأیید یا رد صلاحیت‌ها، باید به این نکته توجه داشته باشند که چه ادعاهایی را در سخنان‌شان مطرح کرده‌اند.

هیچ نامزدی وجود ندارد که با ادعای عدم پایبندی به قانون وارد عرصه شود. بر اساس این قانون نیز وظایفی برعهده شورای نگهبان گذاشته شده است که یکی از آنها نیز احراز صلاحیت کاندیداهاست.

یقیناً واکنش کاندیداها به موضوع احراز یا عدم احراز صلاحیت خود از سوی شورای نگهبان، محکی مناسب جهت مشخص کردن میزان صحت ادعای آنها در مورد پایبندی به قانون است.

جبهه پایداری، ائتلاف دو به علاوه یک و اکثریت اصولگرایان از جمله این گروه‌ها هستند که بارها بر ولایتمداری خود تأکید می‌کنند. د راین میان حت یمی‌توان به حلقه انجحرافی نزدیک به دولت هم اشاره کرد که علاقه دارد بر ادعاهای ذکر شده، تأکید داشته باشد.

موضوع صلاحیت‌ها و اثبات حقیقی بودن توبه بعضی افراد

در این بین کم نیستند افرادی که با توسل به توبه و برگشتن از ادعای خود مبنی بر وقوع تقلب د رانتخابات سال88، مجال شرکت در انتخابات سال92 را یافته‌اند.

اصلاح‌طلبان و گروه‌های هم‌سو از این دست افراد هستند که د رموعد احراز یا عدم احراز صلاحیت خود، می‌توانند ادعاهای‌شان را اثبات کنند.

فرصتی به‌نام واکنش به عدم احراز صلاحیت

متأسفانه طی انتخابات برگزار شده در سال‌های قبل، همواره شاده سوءاستفاده جریانات خاص سیاسی از موضوع ردصلاحیت نامزدهای مورد نظر خود بودند.

بعضی از گروه‌های سیاسی که به‌سبب قانون‌شکنی و اقداماتی که بعضاً علیه امنیت ملی بوده است، در حال حاضر اجازه فعالیت ندارند. هرچند طیف حامیان آنها بسیار اندک بوده و عموما التزام عملی هب قانون اساسی ندارند، اما این گروه‌ها یا به بیان بهتر گروهک‌ها-مانند نهضت آزادی و ملی‌مذهبی‌ها- همواره در تلاش بوده‌اند تا با نام‌نویسی در انتخابات، فرصتی برای عرض اندام پیدا کرده و با واکنش‌ها و سخنان خود، نه‌تنها فرصت تبلیغات منفی علیه جمهوری اسلامی را د راختیار رسانه‌های بیگانه قرار دهند، بلکه با همه توان بر ادعاهای خود مبنی بر نبود انچه آزادی قلمداد می‌شود، صحه بگذارند.

این د رحالی است که هرگز سخنی از زبان چنین کسانی د رمورد کلکسیون قانون‌شکنی این گروهک‌ها شنیده نمی‌شود.

شانتاژ خبری ممنوع

باید امیدوار باشیم تا مدعیان حاضر در صحنه از همه گروه‌ها، در احراز یا عدم احراز صلاحیت خود و رقیبان‌شان، بهترین واکنش را نمایش دهند.

همانگونه که رد صلاحیت رقبا نمی‌تواند نفی‌کنند توانایی‌های مثبت آنها باشد، این موضوع در مورد همه سیاسیون وجود  دارد.

پس اگریکی از چهره‌ها احراز صلاحیت نشد، نباید با رفتا رو سخنانش، ایجاد جو منفی در فضای خبری کرده و به رسانه‌های خاص داخل یو خارجی، میدان مناسب برای مانور و حرکت‌های مذبوحانه را بدهد. همچنین اگر رقیبی رد صلاحیت شد، نباید او را تکفیر کرد و این موضوع را نشانه حقانیت خود دانست بلکه باید کوشید تا با ارایه برنامه‌ها و نظرات واقعی، خود را در معرض رأی مردم قرار داد.

 

بازیگران صحنه انتخابات ایران

عرصه انتخابات همواره از یک‌سو محل ظهور جریان‌ها، ائتلاف‌ها و احزاب بوده است و از دیگرسو جایی برای تجدید حیات فعالان قدیمی عرصه سیاست.یازدهمین انتخاب مردم ایران برای ریاست‌جمهوری نیز از این قاعده مستثنی نیست. حضور گروه‌های گوناگون فکری که همواره کوشش می‌کنند تا در عرصه سیاست نیز حضور داشته‌باشند از یک‌سو و فعالان سیاسی از دیگرسو، در انتخابات 24خرداد1392 بدیهی است. نشانه‌های این حضور که البته می‌تواند کمک به حضور پرشورتر مردمی در انتخابات باشد، از اکنون قابل مشاهده است؛نشانه‌هایی که گاه چندان خالی از اشکال نیست.

اصلاحاتچی‌ها
گروهی که هنوز هم مشخص نیست شامل چه کسانی می‌شود. اگر ملاک برای تشخیص اصلاح‌طلب، حزب دولت‌ساخته حامی خاتمی باشد، باید به همه تشکل‌دهندگان «حزب مشارکت» نگاه کنیم. از روحانیونی که گاه تنها روحانی‌نما بودند گرفته تا مروجان فلسفه غربی در بین این افراد بودند. در این میان اگر نگاهی به دیگر حاضران در جمع حامیان اصلاحات بیندازیم، از تجزیه‌طلبان تا گروه‌های معاند نظام را هم خواهیم دید. این جماعت البته همواره حضور در انتخابات را با دست پس زده‌اند و با پا پیش کشیده‌اند؛ به‌همین سبب است که با همه توان برای اثرگذاری بر انتخابات خرداد92 کوشش می‌کنند.

اصولگرایان مختلف
امروزه اصولگرایان با تغییراتی که فضای سیاسی مملکت را دستخوش بعضی اتفاقات کرده، دچار بعضی ابهامات در صف‌بندی هستند. از یک طرف امثال علی‌مطهری که با حمایت اصولگرایان به مجلس راه یافته بود، در انتخابات نهمین دوره مجلس، سرلیست بعضی از گروه‌های اصلاح‌طلب شد و از سوی دیگر هم بخشی ا زحامیان دولت، صف خود را از اصولگرایان جدا کردند. اکنون هم ائتلاف‌هایی از همین اصولگرایان در حال تدارک حضور در انتخابات هستند و البته د راین هیاهو و بازار مکاره، کمتر کسی فرصت می‌کند که سراغ برنامه‌ کاندیداهای منتسب به این طیف، برای دوران تصدی پست ریاست‌جمهوری را بگیرد. بعضاً گروه‌هایی که ظاهراً اصولگرا هستند و باطناً تکنوکرات‌های فرهنگی، در میان صف این جناح حاضرند که معادلات را  پیچیده‌تر از همیشه می‌کنند.

جریان موسوم به انحرافی
«دولت کاندیدا ندارد!» این جمله در حال حاضر، نُقل و نقل محافلی است که خودشان را انحرافی نمی‌دانند. علاقه این عزیزان به حضور در انتخابات البته از دید کمتر کسی پنهان مانده است و گمانه‌زنی‌های نه‌چندان جالبی درباره نوع رفتار آنها در طول مدت باقیمانده تا انتخابات ریاست‌جمهوری،صورت می‌گیرد.

ملی‌گراها
جماعتی که همیشه طلبکار هستند و عموماً مملکت‌شان به وسعت چمدانی است که موقع احساس خطر آن را بسته و با خودشان به فرنگستان می‌برند! گاهی با اصلاح‌طلبان ائتلاف می‌کنند و گاهی با منافقین اما در هر صورت فرصت انتخاب را برای دادن تنفس مصنوعی به جنازه‌ ی ساله تفکر خود، از دست نمی‌دهند.
احزاب و شخصیت‌های چسبیده و نچسبیده جماعتی که با هر ضرب‌وزوری شده، می‌خواهند خودشان را نه به‌عنوان عضو فلان گروه و جناح سیاسی، بلکه به‌عنوان یگانه نماینده آن معرفی می‌کنند! این رفتار د رمیان بعضی احزاب هم دیده می‌شود. احزابی که بیشتر یک محفل خانوادگی هستند تا یک تشکل سیاسی و البته اوج تبلیغات و سروصداهای‌شان در موعد انتخابات است.

پدیده‌ای به نام ائتلاف
انواع مختلفی از ائتلاف در جناحین مختلف مملکت تشکیل شده است که اشاره کوچکی به آنها شد. این شیوه تازه حضور در انتخابات سبب شده تا بعضی اعضای آنها از روز اول رسماً اعلام کنند که آماده کناره‌گیری به‌نفع دیگران هستند!!! البته غیرائتلافی‌ها هم از این حرف‌ها می‌زنند اما هیچ‌یک مشخص نمی‌کنند در برابر دریافت کدام «امتیاز»، حتی قبل از فرارسیدن موعد نام‌نویسی، ندای «انصراف‌انصراف» سر داده‌اند!

بچه‌مذهبی‌ها
کیسه بوکس اغلب گروه‌ها، مورد عنایت همه جناح‌ها جهت جذب و بالا بردن وزن سبد آرا و البته اکثریت خاموش مردم کشور ما.
بچه مذهبی‌ها پای ثابت حضور در انتخابات هستند و همیشه آماده رأی دادن هستند و علاقه چندانی ندارند که برای خودشان رأی جمع کنند.این جماعت بدون کمترین ادعا پای ثابت حضور د رانتخابات بوده و هستند و البته خواهند بود تعیین‌کننده اصلی اتفاقاتی هستند که در عرصه انتخابات به‌وقوع می‌پیوندد.